Jakie badania wykonuje się z zakresu medycyny pracy?

18-04-2022

 

Systematyczna kontrola zdrowia zatrudnionych to bardzo ważna sprawa. Pozwala ona na ocenę stanu ich zdrowia, ale także wykrycie szkodliwych czynników, które mogą wynikać z warunków panujących w pracy. Poza tym, chociaż może akurat o tym nie myślimy, naprawdę nie każdy nadaje się do wykonywania niektórych zawodów. Właśnie po to powstała medycyna pracy. Ma ona chronić zdrowie pracujących przed niekorzystnymi warunkami związanymi ze środowiskiem pracy i sposobem jej wykonywania oraz sprawować profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracującymi. Jednak jakie badania wykonuje się z zakresu medycyny pracy?

 

Lekarz medycyny pracy – kim jest?

Jak już wspomnieliśmy, medycyna pracy to specjalizacja lekarska, której przedmiotem jest badanie wpływu środowiska pracy na pracownika. Jak zatem można się domyśleć, lekarz medycyny pracy zajmuje się diagnostyką, leczeniem i profilaktyką tak zwanych chorób zawodowych. Główną rolą lekarza medycyny pracy jest ocenienie, czy dany pracownik może pracować u danego pracodawcy na określonym stanowisku. Innymi słowy, określa on czy nie ma jakichś przeciwwskazań zdrowotnych do tego, aby wykonywać określona pracę zawodowo.

 

Medycyna pracy – jakie badania są wykonywane?

W ramach medycyny pracy wykonuje się badania lekarskie dotyczące każdej osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Muszą wykonać je zarówno pracownicy dopiero rozpoczynający współpracę z pracodawcą, jak i osoby będące na etacie od wielu lat, a także powracający po dłuższej nieobecności związanej z jakąś chorobą. Warto zaznaczyć, że badania takie przeprowadza się na podstawie skierowania, które wydaje pracodawca. Ważne, aby wydane było ono w dwóch egzemplarzach – dla lekarza oraz dla osoby kierowanej na badania.

Badania te dzielą się dokładnie na:

• wstępne badania do pracy – obowiązkowe przed rozpoczęciem wykonywania obowiązków pracownika, albo kiedy pracownik zmienia stanowiska pracy lub gdy zaistniały na obecnym stanowisku istotne zmiany, na przykład pojawiły się jakieś czynniki szkodliwe;
• kontrolne badania lekarskie – przed ponownym podjęciem pracy po okresie chorobowym na badania takie muszą zgłosić się pracownicy, których okres zwolnienia w związku z chorobą wynosił co najmniej 30 dni. Badania te mają na celu stwierdzenie braku przeciwwskazań do wykonywania dalszej pracy na dotychczasowym stanowisku w związku z przebytą chorobą lub zabiegami;
• okresowe badania lekarskie – dotyczą pracowników, którym upływa okres ważności dotychczasowego zaświadczenia lekarskiego.

Podstawą prawną do wykonywania takich badań jest rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.).

 

Medycyna pracy – przebieg badań

Samo badanie wynikające z medycyny pracy przeważnie rozpoczyna się wywiadem lekarskim. Chodzi przede wszystkim o informacje dotyczące rodzaju pracy, którą chce się wykonywać oraz szkodliwe czynniki, na jakie może być narażony przyszły pracownik. Poza tym, lekarz pyta również o przebyte lub aktualne choroby oraz operacje, zabiegi czy wypadki, jeśli takie miały miejsce. Następnie wykonuje podstawowy zakres badań – mierzy ciśnienie oraz nasłuchuje klatkę piersiową. Zazwyczaj zleca także morfologię, czyli podstawowe badanie krwi. W niektórych sytuacjach lekarz medycyny pracy kieruje pacjenta na dodatkowe badania przeprowadzane już przez lekarza specjalistę. Każdy specjalista wykonuje badania, a następnie wydaje zaświadczenie, z którym należy ponownie udać się do lekarza ogólnego. Takie specjalistyczne badania wynikają ze specyfiki konkretnego zawodu. Zupełnie co innego – z aspektów zdrowotnych – będzie miało wpływ na możliwość wykonywania zawodu kierowcy, a co innego pracownika budowlanego. Jak by nie patrzeć, badania takie są potrzebne i tak naprawdę wynikają z dbania o zdrowie i życie pracownika.